به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا،آرتروز به ساییدگی غضروف‌های مفاصل مربوط می‌شود و می‌تواند به شدت توان حرکتی را کاهش دهد. این بیماری می‌تواند مفاصل مختلفی از جمله زانو، لگن، ستون فقرات و انگشتان را تحت تأثیر قرار دهد. دکتر حسین یاری، متخصص طب فیزیکی و مدیر کلینیک طب پیشگیری و ارتقای سلامت، به تشریح عواملی که زمینه‌ساز بروز آرتروز هستند، پرداخته است.

1. نقش ژنتیک

اگر یکی از والدین به آرتروز مبتلا باشد، احتمال ابتلای فرزند نیز افزایش می‌یابد. برخی انواع آرتروز از مبنای ژنتیکی قوی‌تری برخوردار هستند. به عنوان مثال، افرادی که به آرتروز دست مبتلا هستند، احتمالاً این بیماری را از نسل‌های قبل خود به ارث برده‌اند.

2. سن و آرتروز

با افزایش سن، خطر ابتلا به آرتروز به شدت افزایش می‌یابد. طبق تحقیقات، حدود ۷۰ درصد از افراد مبتلا به آرتروز، ۵۵ سال یا بیشتر دارند. این امر نشان‌دهنده تأثیر طبیعی پیری بر تحلیل غضروف‌های مفصلی است.

3. چاقی و اضافه وزن

اضافه وزن یکی از عوامل کلیدی در بروز آرتروز است. فشار اضافی که بر مفاصل زانو و کمر وارد می‌شود، می‌تواند شدت و سرعت پیشرفت بیماری را افزایش دهد. مطالعات نشان می‌دهند که کاهش وزن به میزان ۱۰ درصد می‌تواند فشار وارد بر زانوها را تا ۵۰ درصد کاهش دهد.

4. وضعیت قامت و فعالیت روزمره

اختلالات آناتومیک مانند زانوی پرانتزی یا ضربدری، فشار بیشتری به مفاصل وارد می‌کند و خطر ابتلا به آرتروز را افزایش می‌دهد. همچنین، افرادی که در شغل‌های خود مجبور به بلند کردن وزنه‌های سنگین یا انجام حرکات مکرر خم و راست هستند، بیشتر در معرض این بیماری قرار دارند.

5. سبک زندگی کم‌تحرک

تحقیقات نشان می‌دهد که بی‌تحرکی یکی از عوامل مؤثر در بروز آرتروز است. زندگی کم‌تحرک می‌تواند به تحلیل غضروف‌ها و بروز درد در مفاصل منجر شود.

6. تغذیه و کمبود ریزمغذی‌ها

تغذیه نیز نقش مهمی در بروز آرتروز دارد. کمبود ویتامین D و مصرف ناکافی کلسیم می‌تواند به تحلیل غضروف‌های مفصل منجر شود. بر اساس آمار، حدود ۸۰ درصد ایرانی‌ها به کمبود ویتامین D مبتلا هستند و توصیه می‌شود که افراد حداقل یک بار در ماه قرص ویتامین D مصرف کنند.

7. استرس و بی‌خوابی

استرس و خواب ناکافی نیز می‌توانند خطر ابتلا به آرتروز را افزایش دهند. این عوامل نه تنها بر سلامت جسمی تأثیر می‌گذارند، بلکه بر روحیه و کیفیت زندگی نیز تأثیر منفی دارند.

برای جلوگیری از بروز آرتروز و کاهش شدت آن، چندین اقدام کلیدی وجود دارد:

1. کنترل وزن: رعایت وزن مناسب و کاهش وزن در صورت نیاز می‌تواند فشار وارده به مفاصل را کاهش دهد.

2. افزایش فعالیت بدنی: انجام ورزش‌های منظم و پیاده‌روی روزانه می‌تواند به تقویت عضلات و بهبود سلامت مفاصل کمک کند.

3. استفاده از مکمل‌ها: مصرف ویتامین D و کلسیم برای تقویت استخوان‌ها و جلوگیری از بروز آرتروز بسیار مهم است.

4. اجتناب از حرکات مضر: کاهش خم کردن زانو و اجتناب از نشستن به صورت‌های آسیب‌زا می‌تواند فشار بر مفاصل را کاهش دهد.

5. انتخاب کفش مناسب: استفاده از کفش‌های طبی و کفی‌های مناسب می‌تواند فشار وارده بر زانوها را کاهش دهد.

تشخیص آرتروز معمولاً از طریق معاینه پزشک و تصویربرداری‌هایی مانند رادیولوژی یا MRI انجام می‌شود. در مراحل اولیه، پزشک می‌تواند با شناسایی علائم بالینی و بررسی سابقه پزشکی، بیماری را تشخیص دهد.

درمان شامل موارد زیر است:

• اصلاح سبک زندگی: تغییر عادات غذایی و افزایش فعالیت بدنی از مهم‌ترین مراحل درمان آرتروز هستند.

• فیزیوتراپی: فیزیوتراپی می‌تواند به کاهش التهاب و بهبود دامنه حرکتی مفصل کمک کند.

• تزریق داروهای ضد التهاب: در مواردی که درد شدید است، تزریق داروهایی مانند کورتون یا هیالورونیک اسید ممکن است مفید باشد.

• جراحی: در موارد شدید، مانند تخریب شدید غضروف، عمل جراحی تعویض مفصل می‌تواند مورد نیاز باشد.

آرتروز بیماری‌ای است که نیاز به مراقبت و توجه مستمر دارد. با اتخاذ سبک زندگی سالم و رعایت نکات پیشگیرانه، می‌توان از بروز آرتروز جلوگیری کرده و کیفیت زندگی را بهبود بخشید. آگاهی از عوامل خطر و اقدام به موقع می‌تواند به مدیریت این بیماری کمک کند و زندگی بدون درد را برای مبتلایان فراهم سازد.